Lotgenoten met dubbele pet: hoe het als familiebetrokken hulpverlener moeilijk aansluiting vinden is

Een driedubbele herstelrol

Herstel doordringt alle facetten van je leven. Professioneel ben je bezig met het herstel van je cliënten, privé met het herstel van je familielid. Ondertussen zit je ook aan het stuur van je eigen herstelproces. Deze drie rollen lopen niet netjes parallel, maar volgen elk aan een andere snelheid hun eigen koers en beïnvloeden elkaar. Je persoonlijke ervaringen, je professionele kennis en je eigen gevoelens vormen een unieke mix die je in alles meedraagt, ook al probeer je de zaken gescheiden te houden. Dat kan een meerwaarde zijn, maar het biedt zeker ook uitdagingen.

Jij en je familielid

Je bent gewend om zelf professionele hulp te bieden, maar in je privé situatie moet je in de eerste plaats je familierol vervullen. De hulp moet je (voor een deel) uit handen geven aan andere professionals. Dat is niet gemakkelijk. Je hebt immers zelf veel kennis en ervaring, maar is het de bedoeling dat je die ook privé actief inzet? En wat doet dat met je relatie met je familielid? Je moet nu vertrouwen op de ideeën en adviezen van andere hulpverleners. Hoe verhoud je je tot hen? Wat als je het niet eens bent? En wat doet jouw hulpverleningsinstinct met je wanneer je familielid hulp weigert?

Professioneel leven

Je persoonlijke ervaring inzetten in professionele context kan een enorme meerwaarde bieden in contacten met cliënten, hun familie en je collega’s. Je biedt extra kennis, maar ook een punt van waaruit verbinding kan groeien. Maar het voelt niet altijd veilig om jezelf zo te tonen. Vanuit je opleiding als hulpverlener heb je immers geleerd om je eigen verhaal ‘on hold’ te zetten. Ook als er door collega’s negatief wordt gepraat over familie, kan dit je weerhouden om jezelf ‘te outen’. En zo voelt het al snel alsof je een deel van jezelf verborgen moet houden.

Lotgenotencontact

De huidige manier van werken in de geestelijke gezondheidszorg, maakt dat familie en hulpverleners zich vaak tegenover elkaar voelen staan, niet naast elkaar. Dan is er verbazing en mogelijk zelfs onbegrip voor ieders positie, inzet, motivatie... En wat voor de ene zo basaal is, blijkt voor de andere helemaal niet zo vanzelfsprekend te zijn. Als familiebetrokken hulpverlener, met ervaringen en meningen uit beide kanten, voel je bij familie-lotgenotencontact daardoor niet volledig de klik. Alsof er voor één van je twee petjes geen plaats is. Je zoekt de steun die zo’n groep kan bieden, maar vreest daarbij voor een gebrek aan (h)erkenning voor jouw unieke situatie of zelfs voor onbegrip en negativiteit ten opzichte van jouw hulpverlener zijn.

Richting een nieuw aanbod

Similes wil er zijn voor iedereen die zorgt voor een psychisch kwetsbaar familielid. We zoeken daarom hoe we ons aanbod kunnen aanpassen of uitbreiden om ook aan naastbetrokken hulpverleners een veilige plaats te bieden. Daarbij gaan we co-creatief aan de slag!

Na een digitale bevraging onder naastbetrokken hulpverleners, organiseerden we op 21 oktober 2020 een online brainstorm met enkele van de respondenten. We leerden dat het dragen van de dubbele pet zeer specifieke verhalen en uitdagingen met zich meebrengt. Er is nood om hieromtrent uit te wisselen met anderen, genomen dat het lotgenoten zijn die de bijhorende complexiteit kennen. Inhoudelijk en praktisch moet er met andere aspecten rekeningen gehouden worden dan in het reguliere lotgenotencontact voor naastbetrokkenen.

Momenteel zijn we alvast druk bezig om een eerste proefreeks van online gespreksbijeenkomsten voor naastbetrokken hulpverleners op poten te zetten. We mikken daarbij op het voorjaar van 2021. Concrete data en inhoud, alsook de inschrijvingslink worden nog gecommuniceerd via onze website en nieuwsbrief.